Apsces pluća -
Apsces pluća je tečna nekroza plućnog tkiva s šupljinama ispunjenim gnojem, često uzrokovana aspiracijom. Primarni apsces nastaje iz procesa u plućima, dok sekundarni komplikuje druge procese. Stanja kao što su aspiracija, septičke embolije i nekrotizirajuća pneumonija doprinose pojavi. Dijagnoza se postavlja RTG i CT pregledima, a lečenje uključuje antibiotike i eventualno bronhoskopiju ili...
ARDS -
Sindrom akutnog respiratornog distresa (ARDS) nastaje kada se tečnost nakuplja u plućnim alveolama, što smanjuje dotok kiseonika u krv. Obično se javlja kod kritično bolesnih ili povređenih osoba. Glavni simptom je otežano disanje. Uzroci uključuju sepsu, udisanje štetnih materija, pneumoniju i COVID-19. Lečenje obuhvata povećanje nivoa kiseonika i upotrebu mehaničkog ventilatora.
Atelektaza -
Atelektaza je stanje pluća kada se disajni putevi ili alveole ne šire kako bi trebalo. Postoje opstruktivna i neopstruktivna atelektaza, uzroci uključuju blokade disajnih puteva, pritisak ili ožiljno tkivo. Simptomi su nedostatak vazduha, kašalj, bol u grudima. Dijagnostika uključuje rendgen, CT, ultrazvuk i bronhoskopiju. Tretman može obuhvatiti bronhoskopiju, inhalaciju lekova i...
Atipična pneumonija -
Atipična pneumonija, poznata i kao hodajuća pneumonija, izazvana je raznim mikroorganizmima i ima blaže simptome u poređenju s tipičnom pneumonijom. Simptomi uključuju kašalj, groznicu, kratak dah i bol u grudima. Uzročnici su bakterije poput Mycoplasma pneumoniae i Legionella pneumophila. Dijagnoza se postavlja kroz rendgen i druge testove, a lečenje uključuje antibiotike i odmor.
Bronhiektazija -
Bronhiektazija je proširenje bronhija usled hronične infekcije i upale. Česti uzroci uključuju cističnu fibrozu, imuni deficiti i infekcije, a simptomi su hronični kašalj, gnojni sputum, groznica i dispneja. Dijagnoza se postavlja putem anamneze i skenera, a lečenje uključuje antibiotike, tehnike disanja, vakcinaciju protiv gripa i upravljanje osnovnim stanjima.
COVID-19 -
Koronavirus SARS-CoV-2, otkriven u Kini decembra 2019, prenosi se kapljično i izaziva bolest COVID-19. Simptomi variraju od blagih sličnih gripu do teških kao što su upala pluća. Stariji i hronično bolesni su u većem riziku. Prevencija je ključna, a vakcina se razvija. Ponovna infekcija je moguća jer se antitela ne zadržavaju dugo u organizmu.
Edem pluća -
Plućni edem je stanje u kojem se tečnost nakuplja u alveolama pluća, otežavajući disanje. Često je uzrokovan kongestivnom srčanom insuficijencijom, ali i drugim stanjima kao što su upala pluća i sepsa. Simptomi uključuju otežano disanje, kašalj sa penastim sputumom i bol u grudima. Dijagnostikuje se fizičkim pregledom i testovima, dok lečenje obuhvata kiseonik i lekove za smanjenje tečnosti.
Fibrotoraks -
Fibrotoraks karakteriše zadebljanje pleure, bol u grudima i otežano disanje. Uzroci uključuju izloženost azbestu, idiopatsku plućnu fibrozu i autoimune bolesti. Dijagnostika uključuje rendgen, CT skeniranje, analizu pleuralne tečnosti i biopsiju. Lečenje uključuje kontrolu osnovnih bolesti, lekove, fizioterapiju i potencijalno hirurške zahvate poput pleurektomije ili pleurodeze.
HOBP -
Hronična opstruktivna bolest pluća (HOBP) je stanje koje ometa protok vazduha iz pluća, često pogađa pušače i karakteriše se hroničnim bronhitisom i emfizemom. Simptomi uključuju kašalj, piskanje u prsima i brzo umaranje. Dijagnostikuje se putem spirometrije, a lečenje obuhvata bronhodilatatore, steroidne inhalatore i antibiotike radi ublažavanja simptoma i sprečavanja infekcija.
Infrakt pluća -
Infarkt pluća je odumiranje plućnog tkiva zbog nedostatka protoka krvi, često uzrokovan plućnom embolijom. Simptomi uključuju kašljanje krvi, bol u grudima, i poteškoće s disanjem. Postoje tri tipa: hemoragični, anemični i septički infarkt. Dijagnoza se postavlja CT skeniranjem, a lečenje zavisi od uzroka, često uključujući antikoagulansnu terapiju. Hitna medicinska intervencija je ključna.
Maligni tumor pluća -
Maligni tumor pluća počinje u plućima i može se proširiti na druge delove tela. Simptomi variraju od kašlja, slabosti do glavobolja i žutice. Pušenje je glavni uzrok, ali i izloženost štetnim materijama i genetske mutacije mogu doprineti. Postoje različite vrste i stadijumi raka, a lečenje uključuje operaciju, hemoterapiju, zračenje, imunoterapiju i ciljanu terapiju. Dijagnoza se postavlja kroz...
Plućna embolija -
Plućna embolija je blokada plućne arterije, obično uzrokovana krvnim ugruškom. Simptomi mogu uključivati kratak dah, bol u grudima i iskašljavanje krvi, ali kod mnogih ljudi simptomi nisu prisutni. Uzroci su često povezani sa dubokom venskom trombozom. Dijagnoza uključuje testove kao što su CTPA i skeniranje ventilacije/perfuzije. Lečenje uključuje antikoagulanse, trombolitičke lekove i, u hitnim...
Pneumotoraks -
Pneumotoraks nastaje kada vazduh dospe u prostor između pluća i grudnog zida, uzrokujući kolaps pluća. Može biti uzrokovan povredama, plućnim bolestima ili promenama vazdušnog pritiska. Simptomi uključuju bol u grudima i kratak dah. Dijagnoza se postavlja kroz fizički pregled i slikovne testove. Lečenje varira od praćenja i kiseonika do intervencija poput aspiracije ili operacije, u zavisnosti od...
Postcovid -
Postkovid je stanje sa produženim simptomima nakon preležane bolesti COVID-19. Nije poznato zašto se javlja samo kod nekih pacijenata, ali češće pogađa one sa težim oblicima virusa. Simptomi mogu uključivati umor, respiratorne, srčane i neurološke tegobe, dok dugoročne posledice mogu uključivati oštećenja pluća, srca i bubrega. Lečenje zahteva medicinsku procenu i moguće pulmološke i...
Prevencija i zaštita COVID-19 -
Članak o prevenciji i zaštiti od COVID-19 naglašava važnost primene preventivnih mera kao što su izbegavanje kontakta sa obolelim osobama, održavanje higijene prostora, pravilna ventilacija, nošenje maske i održavanje distance. Pranje ruku je ključno, trajati najmanje 20 sekundi uz sapun i vodu, ili korišćenje sredstva na bazi alkohola. Pravila nošenja maske uključuju pokrivanje nosa i usta i...
Pulmologija - bolesti respiratornog sistema -
Pulmologija je grana medicine koja se bavi bolestima respiratornog sistema, uključujući disajne puteve, pluća i respiratorne mišiće. Poseta pulmologu je potrebna pri simptomima poput otežanog disanja i hroničnog kašlja. Pregled je bezbolan, a dodatna dijagnostika može uključivati RTG ili CT skeniranje pluća radi potvrde dijagnoze.
Spirometrija -
Spirometrija je test koji meri kapacitet i funkciju pluća, koristeći se za dijagnostiku i praćenje stanja kao što su astma, HOBP i plućna fibroza. Test uključuje duboko disanje i izduvavanje vazduha, a traje od 15 do 30 minuta. Važno je za procenu efikasnosti terapije i može ukazati na suženje disajnih puteva. Test je bezbolan, ali može izazvati privremenu nelagodnost.
Stenoza traheje -
Stenoza traheje je suženje disajnog puta poznatog kao dušnik, što otežava disanje. Može biti urođena ili stečena usled povreda ili bolesti kao što je intubacija. Simptomi uključuju teško disanje, kašalj, i česte infekcije. Dijagnoza uključuje bronhoskopiju i CT sken. Lečenje varira od laserske hirurgije do stentiranja ili rekonstrukcije traheje, zavisno od težine stanja.
Tuberkuloza -
Tuberkuloza je zarazna bolest prouzrokovana bakterijom Micobacterium tuberculosis, koja najčešće pogađa pluća, ali može napasti i druge delove tela. Većina infekcija je latentna, dok 10% postaje aktivna ako se ne leči. Aktivna tuberkuloza se prenosi vazdušnim putem, a dijagnostikuje se rendgenom i kulturama. Lečenje uključuje kombinaciju antibiotika, dok prevencija obuhvata vakcinaciju i skrining...